تاریخچه‌ای از رباتیک در ایران و جهان
18 تیر 1402

در دنیای فناوری امروز، رباتیک به عنوان یکی از حوزه‌های پیشرفته و پرکاربرد شناخته می‌شود. ربات‌ها و سیستم‌های خودکار دیگر، نمادی از پیشرفت علم و فناوری هستند.

در ایران و جهان، تاریخچه‌ای طولانی از توسعه رباتیک وجود دارد. این مقاله به بررسی تاریخچه‌ای از رباتیک در ایران و جهان می‌پردازد و پیشرفت‌ها و دستاوردهایی که در این زمینه بدست آمده است را بررسی می‌کند.

 ریشه‌های تاریخی رباتیک: ریشه‌های تاریخی رباتیک به قرن های قبل از میلاد بازمی‌گردد. از همان اوایل تاریخ، انسان‌ها تلاش می‌کردند تا وسایلی بسازند که بتواند به صورت خودکار عمل کند. تاریخچه رباتیک شاهد تکامل و پیشرفت چشمگیری از مکانیزم‌های ساده تا ابداعات پیچیده ‌تر در طول زمان بوده است.

 

 

تاریخچه رباتیک در ایران

ایران از نظر علمی و فناوری در سطح جهانی شناخته شده است و تعداد زیادی از دانشمندان و مخترعان برجسته در زمینه رباتیک از ایران بوده‌اند. این کشور به عنوان یکی از قدرت‌های نوظهور در علم و فناوری شناخته می‌شود. در ایران، تحقیقات و آموزش رباتیک در دهه 1970 وارد مراحل اولیه خود شد. در دهه 1990، مراکز تحقیقاتی و دانشگاه‌های ایرانی شروع به فعالیت در زمینه رباتیک کردند و اولین آزمایشگاه رباتیک در دانشگاه صنعتی شریف در تهران تاسیس شد. از آن زمان تاکنون، آموزش و پژوهش در زمینه رباتیک در ایران ادامه داشته و شاهد پیشرفت‌های چشمگیری در این حوزه بوده‌ایم. در سال‌های اخیر، رونق فعالیت‌های رباتیک در دانشگاه‌ها، مسابقات رباتیک و تشکیل کنفرانس‌ها و کارگاه‌های متعدد در این حوزه، نشان از رشد روزافزون رباتیک در ایران دارد.

رونق رباتیک در جهان

ریشه‌های رباتیک به دهه 1940 برمی‌گردد. اولین ربات صنعتی، UNIMATE، توسط جورج دویینگ در این دهه ساخته شد. در سال‌های بعد، پژوهش‌ها در زمینه رباتیک ادامه یافت و تکنولوژی رباتیک در حوزه‌های مختلفی مانند خودروهای خودران، ربات‌های پزشکی و ربات‌های خدماتی پیشرفت کرد. در دهه 1980، گسترش بیشتری در زمینه رباتیک صنعتی و خانگی صورت گرفت و این فناوری به تدریج وارد صنایع مختلف شد. در سال‌های اخیر، پیشرفت‌های بزرگی در زمینه رباتیک صورت گرفته است. ربات‌ها و سیستم‌های خودکار جدیدی با استفاده از هوش مصنوعی، بینایی ماشین و شبکه‌های عصبی توسعه یافته‌اند. امروزه، ربات‌ها در صنایع پزشکی، خدمات، آموزش و غیره استفاده می‌شوند.

 

 

استفاده از ربات‌ها در زمینه‌های مختلف: رباتیک به صورت گسترده در زمینه‌های مختلفی مورد استفاده قرار گرفته است. در صنعت، ربات‌ها برای انجام وظایف خطرناک و یا حتی کارهای ساده و تکراری استفاده می‌شوند. در حوزه پزشکی، ربات‌ها به عنوان ابزارهای جراحی استفاده می‌شوند و به دقت بالاتر و عملکرد بهتری نسبت به انسان دست می‌یابند. همچنین، ربات‌ها در زمینه خدمات رسانی، مانند ربات‌های پذیرش در هتل‌ها و رستوران‌ها نیز کاربرد دارند.

 

 

پیشرفت‌ها و دستاوردهای ایران در رباتیک

ایران نیز در زمینه رباتیک پیشرفت‌ها و دستاوردهای قابل توجهی داشته است. دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی ایران در طول سالیان متمادی در زمینه رباتیک فعالیت‌های بسیاری را انجام داده‌اند. پژوهش‌ها و تحقیقات انجام شده در ایران در زمینه‌های مختلفی از جمله ربات‌های خدماتی، ربات های صنعتی، ربات‌های پزشکی و ربات‌های آموزشی به نتایج قابل توجهی رسیده‌اند.

 

 

ارتباط با دانشگاه‌ها و صنعت: در ایران، همکاری بین دانشگاه‌ها و صنعت در زمینه رباتیک به خوبی برقرار شده است. دانشگاه‌ها با صنایع مختلف همکاری کرده و پروژه‌های مشترکی را در زمینه طراحی و توسعه ربات‌ها انجام داده‌اند. این همکاری‌ها باعث شده است که ربات‌های پیشرفته‌تری در ایران تولید شده و مورد استفاده قرار گیرند.

رباتیک به عنوان یک حوزه پیشرفته و مهم در زمینه علم و فناوری شناخته شده است. تاریخچه‌ای طولانی و پررونق از توسعه رباتیک در سر تا سر جهان وجود دارد. پیشرفت‌های بزرگی در این زمینه صورت گرفته است و ربات‌ها به صورت گسترده در زمینه‌های مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرند. ایران نیز در این زمینه پیشرفت‌های قابل توجهی داشته است و همکاری بین دانشگاه‌ها و صنعت به پیشرفت رباتیک در این کشور کمک شایانی کرده است.